AMRO ព្យាករថា៖ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៥ ធ្លាក់មកត្រឹម ៤,៩% ដោយសារតែការតំឡើងពន្ធគយរបស់អាមេរិក

• ១២ ឧសភា ២០២៥
• ព័ត៌មានក្នុងស្រុក
• 870 មើល

ថ្មីៗនេះ អ្នកជំនាញរបស់ការិយាល័យស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន+៣ (AMRO)បានផ្តល់ការព្យាករណ៍ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងធ្លាក់មកនៅត្រឹម ៤,៩% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥ និង ៤,៧% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៦។ ទន្ទឹមនឹងការព្យាករណ៍នេះ AMRO ក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមនានា អមដោយអនុសាសន៍មួយចំនួនផងដែរ។

គួររំលឹកថា កាលពីឆ្នាំ២០២៤ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានបង្កើនល្បឿនរហូតដល់ ៦% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ខណៈឆ្នាំ២០២៣ មានត្រឹមតែ ៥% ប៉ុណ្ណោះ។ កំណើរនេះត្រូវបានរុញច្រានឡើងដោយការស្ទុះងើបឡើងវិញយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរ។

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ថ្មីៗនេះ ដោយសារពន្ធគយខ្ពស់ដែលមិននឹកស្មានដល់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក កំណើននេះត្រូវបានគេទម្លាក់វាចុះមកនៅត្រឹមតែ ៤,៩%ប៉ុណ្ណោះ នៅឆ្នាំ២០២៥។ នេះក៏ដោយសារតែការពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើការនាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក។

គោលនយោបាយសម្របសម្រួល និងពហុភាគី រួមទាំងការគាំទ្រសារពើពន្ធដែលបានកំណត់គោលដៅ និងការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារ និងឧស្សាហកម្ម គឺចាំបាច់បំផុតដើម្បីពង្រឹងភាពធន់ ចំពេលមានភាពតានតឹងពាណិជ្ជកម្មសកលដែលកំពុងកើនឡើង។

អ្នកជំនាញក៏បានក្រើនរំលឹកទៀតថា ប្រសិនបើហានិភ័យខាងក្រៅបានធូរស្រាល ការយកចិត្តទុកដាក់គួរតែងាកទៅរកការស្ដារឡើងវិញនូវទំហំសារពើពន្ធ កាត់បន្ថយហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុ និងជំរុញកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចបន្ថែមទៀត។

ការរកឃើញទាំងនេះគឺផ្អែកលើការវាយតម្លៃបឋមដោយការិយាល័យស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន+៣ (AMRO) បន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី២១ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។

បេសកកម្មនេះត្រូវបានដឹកនាំដោយ AMRO Principal Economist Jinho Choi ។ ការពិភាក្សាគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធនឹងនាយក AMRO Kouqing Li និងប្រធានសេដ្ឋវិទូ Hoe Ee Khor ហើយបានផ្តោតទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចថ្មីៗ ទស្សនវិស័យ ហានិភ័យ និងភាពងាយរងគ្រោះ និងអនុសាសន៍គោលនយោបាយដើម្បីធានាបាននូវកំណើនធន់ និងស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុ។

ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងទស្សនវិស័យ

ក្រោយបញ្ចប់បេសកម្ម លោក Choi បានលើកឡើងថា “ដោយសារតែការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃពន្ធលើការនាំចេញទំនិញរបស់ខ្លួនទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្លាក់ចុះមកត្រឹម ៤,៩% នៅឆ្នាំ២០២៥ និង ៤,៧% នៅឆ្នាំ២០២៦”។ «ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សេដ្ឋកិច្ចមានភាពធន់ ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែចាត់វិធានការគោលដៅ ដើម្បីគាំទ្រសេដ្ឋកិច្ច ជាពិសេសវិស័យដែលងាយរងផលប៉ះពាល់»។

អតិផរណានៅឆ្នាំ២០២៤ មានការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែតម្លៃម្ហូបអាហារ។ ខណៈពេលដែលអតិផរណាសន្ទស្សន៍តម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់ (CPI) បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ជាមធ្យម ០,៨% ហើយវាក៏បានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលពីរខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៥ នេះផងដែរ។ ដូច្នេះអតិផរណាត្រូវបានព្យាករក្នុងរង្វង់ ២,៧% ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ មុនពេលមានកម្រិតមធ្យមទៅ ២,២% ក្នុងឆ្នាំ២០២៦ ដែលនេះជាការវិលត្រឡប់ទៅរកកម្រិតមុនការរីករាតត្បាតសកល។

អតិរេកគណនីចរន្តបានរួមតូចមកត្រឹម ០,៥% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ដែលនេះជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីឱនភាពពាណិជ្ជកម្មកាន់តែទូលំទូលាយ។ វាត្រូវបានព្យាករថានឹងផ្លាស់ប្តូរទៅជាឱនភាព ៣,៦% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៥ និង ៥,៥% នៅឆ្នាំ២០២៦។

រីឯលំហូរទុនវិនិយោគពីបរទេស (FDI) ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្លាក់ចុះបន្តិចក្នុងឆ្នាំ២០២៥ ដោយសារតែពេលនេះមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់របស់វិនិយោគិន មុនពេលងើបឡើងវិញនៅឆ្នាំ២០២៦។

បើក្រឡេកមើលទៅវិស័យអចលនទ្រព្យក្នុងឆ្នាំ២០២៤ នៅតែមានស្ថានភាពទន់ខ្សោយ ដោយសារតែវាស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃការងើបឡើងវិញ។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ កំណើនឥណទាននៅតែមានកម្រិតទាបក្នុងរង្វង់ ៣% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ទោះបីជាមានសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលច្រើនដែលត្រូវបានគាំទ្រដោយកំណើនប្រាក់បញ្ញើដ៏រឹងមាំក៏ដោយ។

ក្នុងផ្នែកសារពើពន្ធ ការប្រមូលចំណូលក្នុងឆ្នាំ២០២៤ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែការប្រមូលពន្ធមានការយឺតយ៉ាវ។ ជាការឆ្លើយតប រដ្ឋាភិបាលបានកាត់បន្ថយការចំណាយដែលបានបង្រួមឱនភាពសារពើពន្ធមកត្រឹម ២,១%នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៤ គឺទម្លាក់ពី ៣,៩% ក្នុងឆ្នាំ២០២៣។

ហានិភ័យ ភាពងាយរងគ្រោះ និងបញ្ហាប្រឈមនានា

ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហមួយ, កម្ពុជារងការប៉ះទង្គិចយ៉ាងខ្លាំងពីឥទ្ធិពលខាងក្រៅ ដែលរួមផ្សំដោយភាពងាយរងគ្រោះនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក និងបញ្ហាប្រឈមរចនាសម្ព័ន្ធរយៈពេលវែង។

ការព្រួយបារម្ភខ្លាំងបំផុតគឺភាពមិនច្បាស់លាស់ជុំវិញរយៈពេល និងទំហំនៃពន្ធថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានផ្អាកសម្រាប់រយៈពេល ៩០ថ្ងៃ។ លទ្ធិគាំពារនិយមពាណិជ្ជកម្មដែលអូសបន្លាយនឹងបង្អាក់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចធំៗ ដែលធ្វើឲ្យមានទម្ងន់លើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា តាមរយៈបណ្តាញវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្ម។

បញ្ហាប្រឈមនានានៅក្នុងប្រទេសក៏កំពុងកើតឡើងផងដែរ ក្នុងនោះរួមមាន៖ ការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់នៃប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ (NPLs) ចំពេលកំណើនឥណទានធ្លាក់ចុះអាចបំផ្លាញប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារ និងភាពគ្រប់គ្រាន់នៃដើមទុន។ កម្សោយប្រភពហិរញ្ញវត្ថុ របស់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យមួយចំនួនអាចបង្កើនហានិភ័យឥណទានបន្ថែមទៀតផងដែរ។

ចុងក្រោយគឺ នៅក្នុងរយៈពេលវែង ការប្តូរឋានៈរបស់កម្ពុជាពីឋានៈប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចនៅឆ្នាំ២០២៩ អាចនឹងកាត់បន្ថយភាពប្រកួតប្រជែងនៃការនាំចេញ និងបង្កើនការចំណាយលើការខ្ចីប្រាក់ លុះត្រាតែមានការគ្រប់គ្រងយ៉ាងសកម្មមួយ។

អនុសាសន៍គោលនយោបាយ

នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងប្រឈមមុខនឹងការធ្លាក់ចុះពីការកើនឡើងនៃភាពតានតឹងពាណិជ្ជកម្មសកល ការឆ្លើយតបគោលនយោបាយពហុភាគីគឺជាការចាំបាច់ និងបន្ទាន់បំផុត ដើម្បីបង្កើនភាពធន់នៃសេដ្ឋកិច្ច។

ក្នុងរយៈពេលខ្លី ការគាំទ្រសារពើពន្ធដែលបានកំណត់គោលដៅ និងគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដែលអាចបត់បែនបាន – ការក្រិតតាមខ្នាតដោយប្រុងប្រយ័ត្ន – អាចទ្រទ្រង់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។

ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ក៏ជាគន្លឹះមួយក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវអំណាចចរចា និងការជំរុញពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ផងដែរ។ ក្នុងរយៈពេលមធ្យម ការធ្វើពិពិធកម្មការនាំចេញ និងការកែលម្អសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងក្នុងស្រុកគួរតែត្រូវបានផ្តល់ជាអាទិភាព។

កង្វះខាតប្រាក់ចំណូលក្នុងឆ្នាំ ២០២៣-២០២៤ បានបង្ហាញពីតម្រូវការបន្ទាន់សម្រាប់ការអនុវត្តយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃយុទ្ធសាស្ត្រកៀរគរចំណូលថ្មីៗ តាមរយៈការតម្រឹមឱ្យមានភាពរឹងមាំរវាងគោលនយោបាយ និងផែនការថវិកា ចំពោះការចំណាយសាធារណៈឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ទាំងអស់នេះគឺជារឿងសំខាន់។

ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាគួរតែរក្សាគោលជំហរគោលនយោបាយសម្របសម្រួលរបស់ខ្លួន ដើម្បីលើកកម្ពស់លក្ខខណ្ឌសាច់ប្រាក់ងាយស្រួល និងជួយដល់សេដ្ឋកិច្ច។

ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ វិធានការអត់ធ្មត់នៃបទប្បញ្ញត្តិនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដើម្បអនុញ្ញាតឱ្យមានពេលវេលាបន្ថែមទៀតសម្រាប់ធនាគារក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា NPL គួរតែកំណត់ពេលវេលាដើម្បីជៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ខាងសីលធម៌ផងដែរ។

អាជ្ញាធរគួរតែពង្រឹងស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុដោយពង្រឹងក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយ macroprudential និងបង្កើតក្របខ័ណ្ឌសម្រាប់គម្រោងធានារ៉ាប់រងប្រាក់បញ្ញើ ការដោះស្រាយរបស់ធនាគារ ការគ្រប់គ្រងវិបត្តិ និងជំនួយសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលក្នុងគ្រាដ៏ខ្លីនេះ។

ការសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យនេះ ទាមទារឱ្យមានគោលនយោបាយជាក់លាក់ គោលដៅ និងការអនុវត្តបានល្អ ដើម្បីគាំទ្រដល់វិស័យដែលកំពុងដំណើរការមិនបានល្អ ពង្រឹងការប្រកួតប្រជែង និងពន្លឿនការធ្វើពិពិធកម្ម។

ចុងក្រោយ ក្រុមការងារ AMRO សូមថ្លែងអំណរគុណដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា និងស្ថាប័នដែលចូលរួមទាំងអស់សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការចូលរួមដោយស្មោះត្រង់ក្នុងអំឡុងពេលបេសកកម្មនេះ។

អំពី AMRO

ការិយាល័យស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន+៣ (AMRO) គឺជាអង្គការអន្តរជាតិមួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីរួមចំណែកឆ្ពោះទៅរកការធានានូវភាពធន់នឹងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងស្ថិរភាពនៃតំបន់អាស៊ាន+៣ ដែលរួមមានសមាជិកចំនួន ១០ នៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) និងប្រទេសចិន។ ហុងកុង ប្រទេសចិន; ជប៉ុន; និងកូរ៉េ។ អាណត្តិរបស់ AMRO គឺធ្វើការត្រួតពិនិត្យម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច គាំទ្រការរៀបចំហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ និងផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសដល់សមាជិក។ លើសពីនេះ AMRO ក៏មានតួនាទីជាមជ្ឈមណ្ឌលចំណេះដឹងក្នុងតំបន់ និងផ្តល់ការគាំទ្រដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ាន+៣។

ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទដើម AMRO

• សេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ
• economics analysis